Mekruh ne demek? Mekruh nedir? Mekruh kaça ayrılır? Mekruh olan davranışlar nelerdir? Şeklinde sorularınıza yanıt bulabileceğiniz içeriğimiz sizlerle. İçeriğimizi okuyarak mekruhu ve mekruhun örneklerini en iyi şekilde öğrenebilirsiniz.
- Mekruh TDK sözlük anlamına göre “İslam dininde, dini bakımdan yasaklanmadığı hâlde yapılmaması istenen.” Demektir.
- “Allah Teâlâ ve Resûlü’nün, yapılmamasını kesin ve bağlayıcı olmayan bir tarz ve üslupla istediği fiile mekruh denir.”
Mekruh Ne Demek? İslam Ansiklopedisi Anlamı
İslam ansiklopedisi anlamına göre mekruh ne demektir?
- Usul-i fıkıh terimi olarak kullanılan mekruh “Şâriin yapılmamasını kesin ve bağlayıcı olmayan bir tarzda istediği fiil” şeklinde ifade edilir.
- Mekruh sözlükte “çirkin bulmak, kötü görmek, istememek; meşakkat, sıkıntı ve zorluk anlamlarını taşıyan kerh kökünden türemiş bir sözcüktür. “İçerisinde zorluk ve sıkıntı bulunan, hoşa gitmeyen, çirkin ve kötü görülen şey” demektir.
Aynı kökten türemiş olan kerih kelimesi de çirkin görülmüş ve hoşa gitmeyen şey manasına gelir. Yine aynı kökten türeyen İkrah ise “bir kimseyi istemediği ve hoşlanmadığı bir fiili yapmaya zorlamak” demektir.
Mehruh ve Haram Arasındaki İlişki Nedir?
Mekruh ve haram kelimeleri arasında bazı ortak noktalar bulunur. Her iki kelimede yasaklanan ve hoş olmayan çirkin davranış ve etkenleri ifade eder. Fakat mekruh ve haram kavramları Hanefi mezhebini oluşturan kesimde diğer mezheplere göre bazı farklılıklar gösterir.
Şu şekildedir ki haram; kesinlikle yapılmaması gereken davranış ve fiilleri ifade ederken, mekruh; aynı delillerle kesin ve bağlayıcı şekilde, yasağı ifade etmeyen üslupla belirtilen sabit yasak fiillerdir.
Mekruh Kaça Ayrılır?
Hangi davranışlar mekruh demektir iyice kavradıktan sonra mekruhun kaça ayrıldığı konusuna değinebiliriz. Mekrûh tahrimen ve tenzihen olmak üzere 2 farklı türe ayrılır.
Tahrimen Mekruh: Haber-i vahid gibi delil ile sabit olan fiillere tahrimen (harama yakın) mehruh denir. Tabii bu duruma öncülük eden durum Allah ve Resulü’nün yapılmamasını kesin olarak bağlayıcı tarzda istediği davranış ve hareketlerdir.
Tahrimen mekruh için şu hadis örnek olarak verilebilir; “Kişi, kardeşi izin vermedikçe, onun alışverişi üzerine alışverişe girişmesin ve dünür üstüne dünürlük yapmasın.” Görüldüğü üzere bu hadis-i şerifte “satış üstüne satış” ve “dünürlük üstüne dünürlük” üslupta kesin olarak yasaklanmıştır. Bu hüküm haram olması gereken bir nitelik taşımalıyken hadisin haber-i vahid olması (Bir kişinin diğer bir kişiden ulaştırdığı haber) hükmü tahrimen mekruh sayar.
Tenzihen Mekruh: “Allah Teâlâ’nın ve Resûlü’nün koyduğu yasağın, kesin ve bağlayıcı nitelikte olmaması halinde, fiil tenzîhen mekruh adını alır.” Peygamber Efendimiz bu konu ile ilgili şöyle buyurur; “Soğan ve sarımsak yiyen kimse, mescidimize gelmesin, evinde otursun.” Ceza gerektirmeyen bu durum çevrenin rahatsız edilmemesi için alınması gerekilen bir önlemi ifade eder. Tenzihen mekruh cezayı ve kınanmayı gerektirmez.